فرق ميان مسئله و مشکل
16
اردیبهشت

مطلب: فرق ميان مسئله و مشکل

فرق ميان مسئله و مشکل

یادداشت هفتگی هاشم راعی مشاور ومدرس مدیریت
بدون مسئله، زندگي مفهومي ندارد. دوست داريم هميشه از وضع موجود به وضعيت مطلوب برسيم و براي اين منظور ناچاريم مسائل را حل کنيم. با کسب مهارت، تجربه و توانمندي براي حل درست مسائل، احساس ارزشمندي و اعتماد به نفس در ما بيشتر خواهد شد. در صورتي که نتوانيم مسائل و مشکلات زندگي را به روش مناسب و درستي حل کنيم، زندگي براي مان دشوار خواهد شد. حل مسئله مهارتي است که مي توان آن را آموخت و به کار بست و به ديگران نيز آموخت. مهم ترين نکته فرآيند يادگيري حل مسئله، دروني شدن روند و گام هاي حل مسئله است.
فرق ميان مسئله و مشکل
مشکل، مسئله اي است که تمام عوامل و متغيرهاي مؤثر در آن براي ما مشخص نيست. وقتي اطلاعات، دانسته‌ها و آگاهي ما از عوامل ايجاد کننده، مؤثر و غيرمؤثر در يک مسئله کافي نباشد، با مشکل روبه رو هستيم. مسئله يک گام از مشکل جلوتر است. وقتي مي دانيم مشکل چيست و ريشه هاي آن کدام است ما با مسئله روبه رو هستيم. مسئله به موضوعی گفته مي‌شود که بايد باشد ولي نيست و يا نبايد باشد ولي هست. مسئله مشکل تعريف شده است. مشکلات حل نمي شوند بلکه ابتدا به مسئله تبديل مي شوند و بعد مسئله حل مي شود.
حل مسئله
فرآيندي است که نياز به تجربه هاي عملي و توانمندي هاي ذهني دارد. که با شناخت و رفتار هدايت شده و با کمک راه حل هاي مؤثر يا سازگارانه به نتيجه مطلوب مي رسد. هر مسئله، نوعي استرس به فرد وارد مي کند و راه حل مسئله، يک نوع «رويارويي» با استرس است. استرس يعني وارد شدن فشار بر يک سيستم، بدون آمادگي قبلي براي پذيرش آن فشار.
نكاتي هنگام حل مسئله
  • مسئولیت‌پذیری نسبت به مسئله: وجود آنرا انکار نکنيم.
  • آنچه را که اتفاق افتاده است به شکل يک مسئله ببنيم، نه يک مشکل.
  • تلاش براي حل مسئله براي سلامت رواني و رفاه اجتماعي ما اهميت دارد.
  • به اين باور برسيم که مي توانيم مسئله را حل کنيم.
  • ويژگي هاي لازم براي توانمندي در حل مسئله: احساس ها و افکار منفي خود را کنترل کنيد. و در لحظه هاي تصميم گيري، خود را سرزنش و ملامت نکنید.
  • وجود مسئله يا مشکل، دليل بر ضعف، بي کفايتي، بي لياقتي، بي استعدادي و ناداني يا ناتواني و … نيست؛ بنابراین نباید احساس درماندگی و ناامیدی نمود.
  • انواع مشکل: آني، جاري، آتي و نهفته. به مشکل فکر کنيم يا به راه حل آن؟
گام هاي حل مسئله:
  1. شناسايي يا طرح مسئله
  2. شناسايي علت يا دليل بوجود آمدن مسئله
  3. انتخاب چند راه حل براي حل مسئله
  4. 4. گزينش بهترين راه حل از ميان راه حل ها با استفاده از روش حذف منفي
  5. به اجرا گذاشتن راه حل
  6. ارزيابي اثربخشي راه حل
  7. تدوین روش کاری که پس از این، چنین مشکلاتی پیش نیاید.
دليل هاي اصلي شکست حل مسئله
  • ناتواني در تعقيب مسئله و حل آن
  • ناتواني در فهم دقيق و درست مسئله
  • ناتواني در دريافت اطلاعات لازم براي حل مسئله
  • ناتواني در پيش بيني ناشناخته ها
  • انتخاب راه حل ضعيف يا غلط از ابتداي کار
  • (برخورد هيجان مدار) که منجر به راه حل غلط شود
  • کار کردن بر اساس اطلاعات نادرست
  • ناتواني در استفاده از تجربه هاي ديگران
  • ناتواني در خلاقيت و نوآوري در روش هاي حل مسئله
  • استفاده نکردن از فرصت‌هايي براي درنگ، تأمل و استراحت بجا

هاشم راعی مشاور ومدرس مدیریت