نوشته بلاگ

یادداشت هفتگی هاشم راعی مشاور و مدرس مدیریت

---

زندگی ما چیزی جز یک بازی نیست . شبیه همان بازی های دوران کودکی. قائده ی بازی دوران کودکی برد و باخت داشت اما بزرگتر که شدیم و وارد دانشگاه زندگی که شدیم آموختیم که چیزی به نام باخت وجود ندارد. ما در زندگی یا برنده می شویم و یا درس و تجربه ای یاد می گیریم و می آموزیم.

دریافتیم که چیزی به نام باختن نمی تواند وجود داشته باشد و این مهم بسته به نگرش هر فرد می تواند برداشت های متفاوتی را به دنبال داشته باشد. در بازی زندگی ارتباطات نقش مهم و اساسی را ایفا می کند. در هر نقشی که در این بازی ایفا می کنیم چه به عنوان رئیس یا مرئوس، پدر یا مادر یا فرزند، کارفرما و یا پیمانکار و .. همواره در حال ایجاد و مدیریت ارتباط خود با دنیای اطرافمان هستیم.

بهترین نوع ارتباط رابطه ایست که بر مبنای بازی برد برد استوار باشد. یعنی هر دو طرف نفع یکدیگر را خواسته باشند. اگر از شما سوال شود که از طولانی ترین رابطه ی دوستی شما با یک دوست چه زمانی می گذرد؟ چه پاسخی خواهید داشت؟

یک سال پنج سال یا بیشتر ؟

بین زمان دوستی شما با اینکه این رابطه یک رابطه ی برد برد بوده یا برد باخت ارتباط مستقیمی وجود دارد. و بدون شک رابطه و دوستی ایی به درازا خواهد کشید که طرفین منفعت یکدیگر را در آن تضمین کنند.

بی شک در زندگی هر یک از ما تجربه ی مواجهه با افرادی که فقط به منفعت و سود خود می اندیشیده اند، زیاد رخ داده و اگر در برخورد با این افراد متوجه شویم که منافع فردی به منافع هر دو طرف ترجیح داه شده، مسلما تصمیم عاقلانه ی ما این خواهد بود که دیگر با آن فرد تعاملی نداشته باشیم.

به تعبیری زیان ناشی از آن تجربه به عنوان یک درس و تجربه برایمان مد نظر قرار می گیرد و کمتر کسی است که بخواهد یک تجربه ی بد و ارتباط یکسویه را باز هم تکرار کند. حتی اگر برایمان مشخص شود که فردی در تعاملاتش با دیگران نفع خودش را در نظر گرفته ، اگر تجربه ی تعامل مستقیم را با وی نداشته باشیم، ترجیح میدهیم با چنین فرد یا افرادی یا مواجه نشویم و یا در صورت نیاز، خیلی محتاط وارد ارتباط شویم تا کمتر متحمل ضرر و زیان شویم  .

به نوعی استفاده از تجربه ی دیگران می تواند به تضمین نفع ما در یک ارتباط کمک شایانی نماید.

بکار گیری این سیاست در زمانهایی که مجبور به همکاری با افراد اینچنینی می شویم نیز بسیار قابل توجه است. چرا که بنا بر شرایط کاری و محیطی بعضا مجبور هستیم که با افراد اینچنینی مواجه شویم . افراد مثبت اندیش و خیر خواه همیشه در اولین مواجهه ( حتی اگر شناخت کافی از فرد مقابل را نداشته باشند ) هم فرض را بر اصل صداقت می گذارند .

این افراد پیش فرضشان این است : ” همه ی افراد ، انسانهای مثبت و خیر خواهی هستند ، مگر خلافش ثابت شود.” رویکرد افراد بدبین بر عکس این حالت است .آنها بر این باورند که : ” همه ی انسانها غیر قابل اعتماد هستند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود” و نکته اینجاست که زدن عینک بدبینی همیشه برای اثبات خوب بودن آدمها دلیل می تراشد و هیچ گاه نمی توان خلاف ادعای ادمهای بد بین را ثابت کرد !

رویکرد منفی دوم باعث می شود تا عینک بد بینی تمام فرصت های اطراف را به چشممان به شکل تهدید آشکار کند و باعث شود خوبیها را به درستی نبینیم و یا نادیده بگیریم.

اینکه کدام رویکرد و رویه را در ارتباطات خود با دیگران پیش بگیریم، مستقیما به ما و نوع نگرشمان بستگی دارد. برای درک بهتر ارتباط بر مبنای رویکرد برنده برنده ، یک بازی گروهی را با عنوان بازی زندگی که برگرفته از نظریه ی معروف  The prisoner’s dilemma است را طراحی نمودم و تجربه ی ارزشمند اجرای آن در برخی شرکت ها و سازمان ها بسیار قابل توجه و ملموس بود .

  آنهم اینکه داشتن رویکرد برد برد در این بازی به شرط تحلیل درست رفتار سایر بازکنان، منجر به برنده شدن افرادی می گردد که این نوع نگرش را برای خود برگزیده اند . این بازی به نحوی طراحی شده که هر بازیکن از بین دو کارت همکاریو فریب که در اختیار دارد می تواند و مختار است تا یکی را انتخاب کرده و برای طرف مقابل رو کند .

اگر هر دوطرف در یک تعامل کارت همکاری را انتخاب کنند به هر کدام امتیاز مساوی 300 تعلق می گیرد.

اگر هر دو فریب را انتخاب کرده باشند امتیاز منفی 10 برای هر کدام از طرفین ثبت می شود و

اگر یکی فریب و دیگری همکاری را انتخاب کند به فردی که فریب انتخاب کرده امتیاز 500 اضافه می شود و از فردی که همکاری نشان داده 100 امتیاز کم می شود !

امتیاز 500 ممکن است بسیاری از افراد را وسوسه کند تا از کارت فریب استفاده کنند و به منافع کوتاه مدت خود توجه کنند .

اما روند بازی به گونه ای پیش می رود که سایر افراد تمایلی به بازی با افرادی که زیاد فریب می دهند ندارند و در نهایت این افراد مثبت اندیش هستند که بازی را می برند .

در واقع در زندگی واقعی و ارتباطات و تعاملات فی مابین هم ما به همین نحو عمل می کنیم. و این بازی این فرصت را فراهم می کند تا در شرایط آزمایشی نیز به این مهم پی ببریم..

این بازی و آموزه های آن برای چه سازمان ها و گروه هایی توصیه می شود؟

اگر در محیط کار تعارضات گوناگون وجود دارد، اگر افراد سازمان، سایر همکاران خود را به چشم رقبایی که مانع پیشرفتشان می شوند، می بینند و اگر برای انجام کارهای گروهی و بهره مندی از هم افزایی و سینرژی کار گروهی نیاز به بستر سازی مناسب دارید، کارگاه آموزشی مهارتهای برقراری ارتباط موثر و کار تیمی وکارگاه آموزشی مهارتها و مبانی تصمیم گیری را به شما توصیه می کنم تا ضمن مرور مفاهیم کلیدی و اثر بخش در حوزه ی برقراری ارتباط موثر با انجام بازی زندگی، افراد و اعضا، لذت بازی برد برد را در عمل هم تجربه نمایند.