نوشته بلاگ

مطلب :توصیه هایی کاربردی به منظور ارتقاء جایگاه نظام پیشنهادات در شرکت ها و سازمان های ایرانی

توصیه هایی کاربردی به منظور ارتقاء جایگاه نظام پیشنهادات در شرکت ها و سازمان های ایرانی

یادداشت هفتگی هاشم راعی مشاور و مدرس مدیریت

برگزاری دوره آموزشی نظام پیشنهادات در آبفای خراسان جنوبی فرصت مغتنمی شد تا برخی آموزه ها و توصیه های کاربردی را در این خصوص به اشتراک بگذارم .
حدود سه دهه از ورود رسمی نظام مدیریت مشارکتی به صنعت کشورمان می گذرد . گرچه که فرهنگ مشورت خواهی و مشورت دهی پیشینه ای بسیار طولانی در کشور ما دارد.

دوره آموزشی نظام پیشنهادات در مرکز آموزش وزارت نیرو / پرسنل آبفای خراسان جنوبی

در طی این سه دهه و پس از اینکه برای اولین بار شرکت رادیاتور سازی ایران در سال 1365 نظام مدیریت مشارکتی و سیستم پیشنهادات را رسما وارد شرکت خود نمود ، شرکت ها و سازمان های ایرانی یکی پس از دیگری اقدام به استقرار این سیستم نمودند . به نحوی که همانند بسیاری از ابزارهای نوین مدیریتی ، داشتن این ابزار نیز بیشتر از آنکه به شکلی کاملا کاربردی دنبال شود صرفا به نوعی تجمل مدیریتی بدل شد. به عبارتی بدون آنکه با بهره گیری از تکنیک هایی نظیر طوفان فکری معکوس به ضرورت وجود این ابزار پی ببریم آن را پیاده سازی می کنیم !
نظام پیشنهادات ابزاریست بسیار توانمند که می تواند رویکرد کهنه و منسوخ موجود در خصوص نیروی انسانی را به رویکرد نوین و ناب آن یعنی سرمایه های انسانی بدل نماید .
صرف داشتن این سیستم در شرکت ها، گرچه که بسیار ضروریست ، موجبات تغییر رویکرد از سمت نیروی انسانی به سرمایه های انسانی فراهم نخواهد شد و برای تحقق این ادعا به باور و عزمی جدی در این خصوص نیاز است .
همانند بسیاری از ابزار ها و سیستم های مدیریت کیفیت ، باور مدیران و اعتقاد عملی و اجرایی مدیران ارشد سازمان به بهره گیری و استفاده بهینه از این سیستم می تواند تا حدود 80% در موفقیت آن دخیل باشد . زیرا انگیزه های مدیریت و سبک مدیریتی وی اگر بر مبنای تعامل و همکاری گسترده بین فکر افزارهای سازمان شکل گرفته باشد می تواند از این ابزار کارامد به بهترین روش ممکن استفاده نماید .
از مزایای مهم پیاده سازی و استقرار نظام پیشنهادات در شرکت ها و سازمان های مختلف می توان به این موارد اشاره نمود :
–    احساس تعلق خاطر و وفاداری بیشتر کارکنان به سازمان، به دلیل مشارکت هدفمند در ارائه ، اجرا و بهره برداری از پیشنهادات
–    تمرکز به روی اصل بهبود مستمر با رویکرد توجه به بهبود های کوچک اما همیشگی در سازمان
–    ایجاد تعامل سازنده بین لایه های مختلف صف و ستاد سازمان به دلیل شکل گیری تعامل سازنده در اجرا و بکار گیری پیشنهادات
–    تقویت بنیه های شایسته سالاری بر اساس توجه و تمرکز به روی فکر افزار سازمانی و کمک به شکل گیری یک سازمان هوشمند و منعطف
–    تشکیل اتاق فکر سازمانی و شناسایی و استعداد یابی نخبگان و افراد خلاق که بهترین فعالیت را در سیستم نظام پیشنهادات از خود نشان داده اند .
گرچه که مزایای بسیاری می توان برای این سیستم برشمرد اما موارد اشاره شده فوق ملموس تر و کاربردی تر از سایر مزایای پیدا و پنهان دیگر می  باشد.
توصیه هایی برای ارتقاء بهره وری و راندمان نظام پیشنهادات :
با توجه به تجربیات ارزنده ای که در استقرار و مطالعه عملکرد سیستم های مدیریت مشارکتی در طی سالهای اخیر داشته ام ، توصیه همیشگی به مدیران و مجریان این سیستم این بوده است که سیستم پیشنهادات کششی را جایگزین سیستم پیشنهادات فشاری کنید . به این معنی که در اغلب شرکت ها بدون در نظر گرفتن هدف و عنوان مشخصی اقدام به پذیرش پیشنهادات می کنند که این مقوله منجر به واگرایی در ایجاد ارزش برای کل شرکت می گردد. اما اگر  بتوان مسائل و مشکلات جاری شرکت و سازمان را در قالب بکار گیری ابزار هایی نظیر SWOT شناسایی نمود و بعد برای رفع نواقص و نقاط ضعف داخلی سازمان، موضوعات خاصی  را در جهت ارائه راه کارهای سازنده به منظور رفع این مشکلات و موانع داخلی مطرح نمود ، در این صورت راندمان سیستم پیشنهادات افزایش چشم گیری خواهد داشت و همگرایی هدفمندی در جهت عملکرد سازمان شکل خواهد گرفت .
شاید این سوال مطرح شود که هدف و رسالت سیستم پیشنهادات شناسایی موداها در تمام فرایندها و اقدامات جاری  سازمان است و شرطی کردن آن شاید با اهداف کلی این سیستم هم سویی نداشته باشد.
در پاسخ به این ابهام، باید در نظر داشت که رعایت یک الگوی رفتاری جهت شکل دهی جریان فکری نظام پیشنهادات می تواند موثر باشد. برای این منظور میتوان امتیاز پیشنهادات موضوعی و هدفمند را با ضریب بیشتری در نظر گرفت تا سهم و درصد مشارکت در ارائه پیشنهادات موضوعی و کششی در سازمان به نسبت 80 درصد از کل سوق پیدا نماید .

هاشم راعی /مشاور و مدرس مدیریت